Tài liệu này sẽ giúp các em học sinh nắm vững nội dung và ý nghĩa của bài thơ “Ta đi tới” một cách hiệu quả nhất. Tài liệu này sẽ mang đến cho các em những hướng dẫn cụ thể, súc tích và dễ hiểu, giúp quá trình học tập trở nên nhẹ nhàng và thú vị hơn. Mời các em tham khảo!
I. Khái quát chung về tác giả Tố Hữu và tác phẩm “Ta đi tới”
1. Tác giả Tố Hữu
– Tố Hữu (1920 – 2002) tên thật là Nguyễn Kim Thành, quê ở Thừa Thiên Huế.
– Ông được coi là lá cờ đầu trong thơ ca cách mạng Việt Nam trước cách mạng tháng Tám. Các tác phẩm của ông gắn liền với hành trình cách mạng của dân tộc.
– Thơ ông mang phong cách trữ tình chính trị với giọng điệu ngợi ca, đậm chất dân tộc, có sự kết hợp hài hòa giữa khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn.
– Một số tác phẩm tiêu biểu: Từ ấy (1946), Việt Bắc (1954), Gió lộng (1961), Ra trận (1971), Máu và hoa (1977), Một tiếng đờn (1992), Ta với ta (2000).
Nhà thơ Tố Hữu – Tác giả bài thơ Ta đi tới
2. Văn bản “Ta đi tới”
– Bài thơ “Ta đi tới” in trong tập “Việt Bắc”, được sáng tác vào tháng 8 năm 1954 – thời điểm cuộc kháng chiến chống Pháp đã thắng lợi vẻ vang, chuẩn bị cho cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà.
– Nhân đề bài thơ không chỉ thể hiện niềm vui của tác giả trước thắng lợi vĩ đại của dân tộc mà còn chứa đựng những suy nghĩ vẫn đang hiện hữu phía trước của đất nước.
Trích đoạn trong bài thơ Ta đi tới
II. Đọc hiểu văn bản “Ta đi tới”
1. Được kết nối hình thức
– Thể thơ: Tự do.
– Nhân vật trữ tình của bài thơ vừa là tác giả, vừa là tất cả người dân Việt Nam. Đại từ “ta” cho thấy bài thơ không chỉ là tâm trạng, suy ngẫm của một cá nhân mà còn là tâm trạng chung của những con người vừa được làm chủ đất nước.
2. Được kết nối nội dung
2.1. Cảm xúc của nhân thơ khi được làm chủ đất nước
– Đoạn trích thơ mở ra khoảng thời gian “ban ngày” đầy tươi sáng và không gian rộng lớn với nhiều địa điểm khác nhau: từ Thái Nguyên, Tây Bắc, Điện Biên đến Hà Nội, khu Ba, khu Bốn, rồi Tiền Giang, Hậu Giang, Đồng Tháp, thành phố Hồ Chí Minh… Tố Hữu như một hướng dẫn viên du lịch, đưa người đọc đi khắp mọi miền tổ quốc để tận hưởng niềm hạnh phúc của những người làm chủ đất nước. Phép điệp, nhắc đi nhắc lại từ “đường” cùng cấu trúc “Ai…” đã làm lan tỏa đến người đọc niềm hân hoan, vui sướng tuyệt cùng của tác giả.
– Hình ảnh trung tâm của bài thơ là “ta”. Hình ảnh “ta” gợi lên nhiều liên tưởng: có thể là đoàn quân chiến thắng, cũng có thể là cả dân tộc, là nhân dân đang đi trên con đường mới – con đường của tự do, hạnh phúc. Đại từ xưng hô “ta” được cất lên chan chứa tự hào.
– Đất nước trải qua nhiều đau thương lại trở nên tươi sáng, rạng ngời. Bằng tình yêu nước nhiệt thành, sâu sắc, những vẻ đẹp rực rỡ của quê hương lần lượt hiện ra làm nức lòng người đọc:
“Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi!
Rừng cỏ, đồi chè, đồng xanh ngào ngạt
Nắng chói dòng Lô, hò ô tiếng hát
Chuyển phấp phỏng đất, bạn nước Bình Ca”
– Biện pháp đảo trật tự cú pháp “Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi!” và biện pháp điệp khúc góp phần diễn tả niềm vui sướng, tự hào của tác giả khi được ngắm nhìn non sông gấm vóc đã sạch bóng quân thù. Những hình ảnh giản dị như rừng cỏ, đồi chè, sông Lô trong một ngày nắng đẹp, tiếng hát vàng vang trên dòng sống rực rỡ ánh vàng… gợi lên cuộc sống thanh bình, đồng thời cho thấy niềm tự hào sâu sắc của tác giả trước vẻ đẹp của quê hương.
– Đặc biệt, bước đi trên những con đường hòa bình, tự do, nhà thơ có cảm giác hạnh phúc vô bờ:
“Đường ta đó, tự do cuốn cuốn
Bắt đến Tây đã cuốn sách rồi!”
– Tác giả như muốn ôm trọn cả mây trời, sông núi vào trái tim mình. Niềm hạnh phúc ấy trải ra cả cảnh vật. Nó làm cho mọi người một ngày được tự do, được làm chủ đất nước đều tràn ngập:
“Hôm nay ngày đẹp lắm!
Mây của ta, trời thắm của ta
Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa!”
=> Thể thơ tự do, giọng thơ thiết tha, xúc động, khi sôi nổi, vui tươi kết hợp với phép điệp, phép lặp đã diễn tả chân thực niềm vui sướng, hạnh phúc vô bờ khi được làm chủ non sông gấm vóc và cả niềm tự hào về “Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa!”.
2.2. Cảm xúc và suy ngẫm của nhân thơ vẫn đang hướng về phía trước
– Điệp từ “đã” gợi lên hai hình ảnh đối lập nhau: “bóng thù hắc ám” – “trời thu tháng Tám”. Đất nước đã không còn bóng giặc. Ánh sáng của tự do lại soi chiếu khắp mọi miền Tổ quốc. Tất cả như đang hồi sinh sau những năm tháng bị giặc giày xéo bởi gót giày của kẻ xâm lược.
– Trong men say của hạnh phúc, vui sướng, tự hào, nhà thơ vẫn không quên suy ngẫm về những nhiệm vụ cấp bách cần phải thực hiện để xây dựng đất nước:
- Đất nước đã tự do, việc kiến thiết đất nước là nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Tác giả sử dụng nhiều hình ảnh, động từ mạnh nhằm biểu thị quyết tâm xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh.
“Mẹ ơi! Lau nước mắt
Làng ta gắt cháy rồi!
Tre làng ta lại mực
Chuối vườn ta xanh trái
Trâu ta ra bãi ra đợi
Đường ta lại hát hơn mười năm trước…”
- Hình ảnh “trường mới” với tiếng các em nhở vang vẳng quanh làng không chỉ đem lại niềm vui và cảm giác yên bình mà còn gợi lên niềm tin, niềm hy vọng vào một thế hệ trẻ giàu tri thức để xây dựng đất nước giàu đẹp hơn.
“Các em ơi, đã học chưa?
Các anh dẫn cho em trường mới nữa.
Chúng nó chẳng còn mong giới lửa
Trường của em đứng giữa đôi quang
Tiếng của em thành thốt quanh làng.”
=> Những suy ngẫm trên đã cho ta thấy ý thức trách nhiệm của nhà thơ trong việc xây dựng nước Việt Nam mới và tình yêu quê hương, đất nước của ông. Có thể thấy con đường phía trước mở ra thành thang cho dân tộc ta tiến về một tương lai tốt đẹp nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, thử thách cần phải vượt qua.
III. TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật
– Đoạn thơ sử dụng thành công biện pháp tu từ điệp cấu trúc “Ai… Đường… liệt kê nhằm làm nổi bật niềm vui, niềm tự hào của những con người tự do, làm chủ đất nước.
– Tác giả rất thành công trong việc sử dụng các động từ trong việc thể hiện niềm hân hoan trước sự kiện đặc biệt của dân tộc.
– Lời thơ mang tính biểu cảm cao, khơi dậy cảm xúc trong lòng độc giả.
2. Nội dung
– Bài thơ lột tả niềm vui, niềm hạnh phúc tốt cùng của những người vừa giành chiến thắng và trở thành chủ nhân của đất nước đồng thời bộc lộ những suy tư của Tố Hữu vẫn đang hướng về phía trước, tuy vinh quang nhưng cũng làm gian lao của dân tộc Việt Nam.
– Sau chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, đất nước bước vào giai đoạn mới, non sống thu về một mối nhưng vẫn còn rất nhiều việc phải làm. Vì vậy, tác giả cũng nhắn gửi tới mời người một thông điệp đầy ý nghĩa: cần nâng cao ý thức, tinh thần trách nhiệm và sự cộng hiến để đưa cả dân tộc tiến về phía trước.
Với tài liệu Soạn văn “Ta đi tới” lớp 8 ngắn nhất kèm file PDF miễn phí, hy vọng rằng các em học sinh sẽ dễ dàng nắm bắt được những giá trị nghệ thuật và tư tưởng sâu sắc mà nhà thơ Tố Hữu muốn truyền tải.
Hãy cùng khám phá và cảm nhận vẻ đẹp của ngôn từ, tinh thần yêu nước và khát vọng vươn lên của dân tộc Việt Nam qua từng câu chữ trong bài thơ này. Chúc các em học tập tốt và đạt kết quả cao trong môn Ngữ Văn!
Bài tập số 1
Bài tập số 2
Bài tập số 3
Bài tập số 4
Bài tập số 5
Bài tập số 6
Quý phụ huynh xem đáp án ở đây nhé!
Cuốn sách Vừa Lười Vừa Bạn Văn Giỏi Tiếng Anh
Bộ tài liệu chuẩn giúp bạn học từ vựng hữu ích cho giao tiếp
Bộ sách công phá các môn học 10 cần thiết trong hành trang kiến thức của học sinh
Bộ sách đột phá tư duy bồi dưỡng học sinh giỏi 10
Bộ sách tự học tham khảo lớp 10 hữu ích cho các em