Với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường, việc hiểu rõ về các khái niệm tài chính quan trọng như “vốn cổ phần” trở nên thiết yếu hơn bao giờ hết. Vốn cổ phần đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự hoạt động, phát triển của doanh nghiệp, đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của các cổ đông. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá vốn cổ phần là gì, cách tính và phân loại của nó, đồng thời đưa ra những thông tin hữu ích để giúp độc giả nắm vững khái niệm này.
Vốn Cổ Phần Là Gì?
Vốn Cổ Phần Là Gì?
Vốn cổ phần là gì?
Vốn cổ phần (tiếng Anh là share capital) được hiểu là khoản tiền được sử dụng trong một công ty và do các cổ đông của công ty đó đóng góp ở hình thức cổ phần (còn gọi là vốn sở hữu) và cổ phần ưu đãi. Đây chính là nguồn vốn kinh doanh lâu dài nếu công ty còn tồn tại.
Tại Việt Nam, thuật ngữ cổ phần được ghi nhận lần đầu tiên trong Luật công ty ban hành vào năm 1990 và thuật ngữ này tiếp tục được sử dụng trong Luật doanh nghiệp ban hành vào năm 1999, Luật doanh nghiệp ban hành vào năm 2005, luật doanh nghiệp ban hành vào năm 2014 và luật doanh nghiệp năm 2020 hiện đang áp dụng cũng có những quy định cụ thể về vấn đề này.
Có rất nhiều công ty huy động vốn kinh doanh bằng việc phát hành chứng khoán. Một người có thể mua một hay nhiều cổ phần để trở thành thành viên (hay còn gọi là cổ đông) của công ty và có những quyền hạn hoặc nghĩa vụ đối với công ty theo số lượng cổ phần cùng như loại cổ phần mà họ sở hữu.
Bản Chất và Cách Tính Vốn Cổ Phần
Bản Chất và Cách Tính Vốn Cổ Phần
Bản chất và cách tính vốn cổ phần
Vốn cổ phần về bản chất thì nó không phải là vốn chủ sở hữu, bởi vì vốn chủ sở hữu chính là vốn của chủ doanh nghiệp và những thành viên thuộc công ty liên doanh hoặc những cổ đông trong các công ty cổ phần.
Vốn cổ phần được sử dụng nhằm mục đích chính là phần vốn đã thực góp bằng việc mua hoặc nhận chuyển nhượng cổ phần trong công ty cổ phần. Hiệu quả sử dụng vốn cổ phần cần phải được thể hiện nhằm nâng cao lợi nhuận. Sự dụng những chỉ tiêu tài chính để đánh giá về hiệu quả sử dụng vốn cổ phần đang được sử dụng rất phổ biến hiện nay.
Trước khi một công ty có thể gia tăng vốn cổ phần, nó cần phải được phép thực hiện việc bán cổ phiếu. Công ty đó phải xác định tổng số cổ phần sở hữu mà nó muốn tăng và giá trị cơ bản ở mỗi cổ phần, được gọi là định giá. Tổng định giá của tất cả những cổ phần mà một công ty được phép bán sẽ gọi là vốn cổ phần được phép phát hành. Nếu như một công ty được phát hành để gọi vốn trị giá hàng triệu đô la và cổ phiếu của công ty đó có định giá một đô la thì công ty đó có thể phát hành và bán tối đa là hàng triệu cổ phiếu. Hiệu quả của việc sử dụng vốn cổ phần trong giai đoạn hiện nay cần phải được thường xuyên đánh giá để có những giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.
Hoạt động hiệu quả và lợi nhuận cao sẽ có vai trò quan trọng giúp cho giá cổ phiếu và uy tín của doanh nghiệp tăng lên để có cơ hội thu hút những nhà đầu tư nhiều hơn. Cần phải đưa ra được các chiến lược, kế hoạch rõ ràng và cụ thể nhằm nâng cao vốn cổ phần của đơn vị mình.
Phân Loại Vốn Cổ Phần
Phân Loại Vốn Cổ Phần
Phân loại vốn cổ phần
Hiện tại, quy định về vốn cổ phần được phân ra làm hai loại là cổ phần phổ thông và cổ phần ưu đãi.
Cổ Phần Phổ Thông
Cổ phần phổ thông là loại cổ phần bắt buộc phải có trong mỗi doanh nghiệp hoặc công ty. Các đối tượng nắm trong tay cổ phần phổ thông thì được gọi là cổ đông phổ thông. Họ có quyền trao đổi và mua bán cổ phần bất cứ khi nào nếu như có nhu cầu, họ cũng có quyền được tham gia vào những quyết định quan trọng trong công ty.
Cổ đông cổ phần phổ thông có thể tham gia trong những cuộc họp của công ty. Trong quá trình hoạt động, có những sự kiện bầu cử ra người đại diện điều hành công ty để thực hiện việc quản lý toàn bộ hoạt động trong công ty thì mỗi một cá nhân người cổ đông sẽ có một phiếu bầu và không quan trọng là có nhiều hay ít cổ phần.
Đối với người nắm cổ phần phổ thông thì sẽ nhận được mức lợi nhuận theo quy định của công ty. Họ được khuyến khích việc tiếp tục mua cổ phần trong doanh nghiệp cũng như tự do bán cổ phần của mình cho người khác mà không cần phải có sự cho phép của người trong doanh nghiệp.
Nếu trường hợp hợp doanh nghiệp hoạt động thua lỗ dẫn đến bị phá sản, sau khi tính toán để có thể trả hết cả số nợ thì phần ngân sách tài chính còn lại của doanh nghiệp sẽ được chia đều cho cổ đông theo phần trăm mà người ta đã đóng góp.
Cổ Phần Ưu Đãi
Cổ phần ưu đãi (gồm: cổ phần ưu đãi cổ tức, cổ phần ưu đãi biểu quyết, cổ phần ưu đãi hoàn lại và một số cổ phần ưu đãi khác). Người nào sở hữu loại cổ phần này sẽ được gọi là cổ đông ưu đãi. Họ sẽ được hưởng một số ưu đãi nhất định nhưng cũng sẽ bị hạn chế một số quyền lợi so với loại cổ đông phổ thông.
Không giống như những cổ đông phổ thông ở trên, cổ đông ưu đãi thực hiện biểu quyết không được bán hoặc thực hiện chuyển nhượng cổ đông cho người khác và chỉ có thể chuyển nhượng đối với trường hợp có quyết định phán quyết từ tòa án hay thỏa thuận. Các quyền lợi khác tương tự các cổ đông phổ thông bên trên (như hưởng lợi nhuận, chia tài sản sau thanh toán nợ,…).
So Sánh Cổ Phần Phổ Thông và Cổ Phần Ưu Đãi
- Cổ phần phổ thông là loại cổ phần bắt buộc phải có trong công ty cổ phần. Tuy nhiên, cổ phần ưu đãi có thể có hoặc không.
- Cổ phần phổ thông không thể thực hiện chuyển thành cổ phần ưu đãi. Ngược lại, cổ phần ưu đãi lại có thể chuyển đổi thành cổ phần phổ thông cần sự quyết định của đại hội đồng cổ đông.
- Cổ đông phổ thông được phép tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác ngoại trừ một số trường hợp theo quy định. Đối với loại cổ phần ưu đãi, cổ đông sở hữu loại cổ phần ưu đãi biểu quyết không được phép chuyển nhượng, trừ trường hợp hợp phán quyết từ tòa án hoặc thỏa thuận; những loại cổ phần ưu đãi còn lại thì có thể được chuyển nhượng nhưng người được quyền mua phải do điều lệ công ty quy định hoặc là do đại hội đồng cổ đông quyết định.
Một Số Vấn Đề Liên Quan Đến Vốn Cổ Phần
Một Số Vấn Đề Liên Quan Đến Vốn Cổ Phần
Một số vấn đề liên quan đến vốn cổ phần
Điều Gì Xảy Ra Khi Giảm Vốn Cổ Phần?
Bởi vì vốn cổ phần là một trong những nguồn vốn chính của doanh nghiệp vì vậy khi phần vốn này giảm nó sẽ thể hiện sự giảm giá cổ phần. Hệ quả là những hoạt động sản xuất kinh doanh có thể sẽ bị thu hẹp làm giảm doanh thu. Nếu như muốn tiếp tục mở rộng để có doanh thu thì doanh nghiệp sẽ phải đi vay vốn.
Lượng vốn vay nếu như không được điều chỉnh phù hợp sẽ dẫn đến sự mất cân bằng tài chính và dẫn đến những hậu quả khó lường nếu doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả. Ngoài ra thì vốn chủ sở hữu sẽ được bổ sung theo chu kỳ hàng năm bằng lợi nhuận kinh doanh, nếu như vốn chủ sở hữu giảm thì cũng có thể do tình hình kinh doanh không đạt kết quả tốt.
Phương Pháp Vốn Cổ Phần
Phương pháp vốn cổ phần được xem là một kỹ thuật kế toán và nó được sử dụng bởi một công ty để ghi lại lợi nhuận thu được thông qua khoản đầu tư của mình vào một công ty khác. Đối với phương pháp kế toán vốn chủ sở hữu, công ty đầu tư sẽ báo cáo doanh thu mà công ty nhận được trên báo cáo thu nhập của mình dựa theo tỷ lệ tương ứng với những khoản đầu tư vốn vào công ty nhận đầu tư.
Phương pháp vốn cổ phần tiếng Anh là Equity Method. Khi tìm hiểu về phương pháp vốn cổ phần thì chúng ta sẽ tìm hiểu về bản chất của nó.
Phương pháp vốn cổ phần về bản chất đó là kỹ thuật tiêu chuẩn được sử dụng nếu công ty đầu tư có ảnh hưởng đáng kể đối với công ty nhận đầu tư. Khi một công ty nắm giữ mức 20% đến 50% cổ phiếu cổ phần của công ty khác thì nó được coi là có ảnh hưởng đáng kể. Những công ty có cổ phần dưới 20% trong công ty khác cũng có thể sẽ có những ảnh hưởng đáng kể, trong trường hợp này những công ty đó cũng cần phải sử dụng phương pháp vốn cổ phần.
Ảnh hưởng đáng kể ở đây được định nghĩa cụ thể là quyền được tham gia của công ty đầu tư vào việc đưa ra những quyết định về chính sách tài chính cũng như hoạt động của bên được đầu tư nhưng không thực hiện kiểm soát hoặc đồng kiểm soát những chính sách đó. Quyền lực này gồm đại diện trong ban giám đốc, trao đổi nhân sự quản lý và tham gia xây dựng chính sách.
Kết Luận
Vừa rồi là những thông tin cơ bản về vốn cổ phần là gì? Hy vọng nhà đầu tư đã hiểu được khái niệm, cách tính, phương pháp vốn cổ phần cũng như những vấn đề xảy ra khi vốn cổ phần giảm. Nhà đầu tư trước khi quyết định đầu tư vào một công ty hay doanh nghiệp nào đó cần có những cân nhắc kỹ lưỡng để hiểu quả đầu tư tới ưu nhất.
Để có những thông tin giá trị hơn về lĩnh vực đầu tư và tài chính, hãy truy cập aerariumfi.com để nhận được thông tin mới nhất và hữu ích!
Để lại một bình luận