Rối loạn ngủ nhiều: Những điều cần biết

Trong cuộc sống hiện đại, với áp lực công việc và căng thẳng từ những vấn đề hàng ngày, giấc ngủ trở thành một chủ đề ngày càng được quan tâm. Một thuật ngữ có thể bạn chưa nghe nhiều nhưng lại ẩn chứa những hiểm họa đối với sức khỏe của bạn chính là “rối loạn ngủ nhiều”. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về tình trạng này, những triệu chứng đi kèm và cách thức quản lý hiệu quả.

Rối loạn ngủ nhiều là gì?

Rối loạn ngủ nhiều được định nghĩa là một tình trạng chẩn đoán bao gồm nhiều triệu chứng khác nhau, mà chủ yếu là:

• Thời gian ngủ kéo dài quá mức: Điều này có thể bao gồm việc ngủ đêm dài hơn 9 tiếng hoặc ngủ nhiều vào ban ngày.
• Suy giảm chất lượng tỉnh táo: Người mắc bệnh này thường cảm thấy buồn ngủ ngay cả khi đã thức dậy, họ gặp khó khăn trong việc duy trì sự tỉnh táo.
• Quán tính ngủ: Họ có thể dễ dàng chìm vào giấc ngủ mà không kiểm soát được và sau khi thức dậy lại cảm thấy rất mệt mỏi.

Người mắc rối loạn ngủ nhiều thường cảm thấy muốn ngủ thêm vào buổi sáng và cần thêm thời gian để bắt đầu một ngày mới. Họ có thể trở nên cáu kỉnh và không kiểm soát được hành động của mình sau khi tỉnh dậy.

Những người bị rối loạn ngủ nhiều có thể gặp khó khăn trong việc tỉnh táo

Tác động của việc ngủ nhiều

Rối loạn ngủ nhiều không chỉ giản đơn là việc ngủ quá lâu. Nó còn có thể dẫn đến các hành vi tự động, nơi người bệnh thực hiện các hoạt động hàng ngày mà không có ý thức rõ ràng. Ví dụ, có thể họ sẽ lái xe mà không nhớ đã lái đi bao xa hoặc làm một số công việc khác mà không có sự tỉnh táo.

Thời gian ngủ của những người mắc rối loạn này thường vượt quá 9 tiếng, nhưng điều đáng lưu ý là giấc ngủ này không mang lại cảm giác hồi phục năng lượng. Họ vẫn cảm thấy mệt mỏi và khó khăn trong việc rời khỏi giường vào buổi sáng.

Các giấc ngủ ngắn

Ngoài những giấc ngủ dài, người mắc rối loạn ngủ nhiều còn thường xuyên có nhiều giấc ngủ ngắn trong ngày. Những giấc ngủ này thường kéo dài hơn 1 tiếng nhưng không làm họ cảm thấy thoải mái. Thậm chí, những giấc ngủ này còn có thể xảy ra trong các tình huống cần sự chú ý như trong hội nghị, lớp học, hay khi lái xe.

Cảm giác buồn ngủ có thể xuất hiện ngay cả khi bạn đang tham gia các hoạt động chính yếu

Tiêu chuẩn chẩn đoán rối loạn ngủ nhiều

Theo DSM-5, để một bệnh nhân được chẩn đoán mắc rối loạn ngủ nhiều, cần có ít nhất một trong số các tiêu chuẩn sau đây:

• Thời gian ngủ chủ yếu kéo dài ít nhất 7 tiếng nhưng vẫn cảm thấy không đủ.
• Xuất hiện nhiều giấc ngủ ngắn trong cùng một ngày.
• Cảm thấy khó khăn trong việc tỉnh táo hoàn toàn khi bị đánh thức đột ngột.
• Các triệu chứng gây khó chịu đáng kể hoặc suy giảm chức năng trong xã hội, nghề nghiệp.

Chẩn đoán giúp bác sĩ xác định được mức độ nghiêm trọng và từ đó có các phương pháp điều trị phù hợp.

Các tiêu chuẩn giúp bác sĩ nhận diện rối loạn ngủ nhiều

Phân loại rối loạn ngủ nhiều

Rối loạn ngủ nhiều có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau:

Theo nguyên nhân

1. Rối loạn tâm thần: Có thể bao gồm các rối loạn do sử dụng chất kích thích.
2. Tình trạng y khoa: Một số bệnh lý có thể gây ra tình trạng này.
3. Rối loạn giấc ngủ khác: Ví dụ như ngủ rũ hay rối loạn chu kỳ giấc ngủ.

Theo thời gian

• Cấp tính: Thời gian rối loạn dưới 1 tháng.
• Bán cấp: Thời gian từ 1 đến 3 tháng.
• Mạn tính: Thời gian bị rối loạn kéo dài hơn 3 tháng.

Theo mức độ

• Nhẹ: Khó khăn trong việc duy trì tỉnh táo 1-2 ngày/tuần.
• Trung bình: Gặp khó khăn 3-4 ngày/tuần.
• Nặng: Khó khăn 5-7 ngày/tuần.

Rối loạn ngủ nhiều được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau

Nếu bạn cảm thấy mình có những triệu chứng của rối loạn ngủ nhiều, đừng ngần ngại tìm đến các bác sĩ chuyên khoa Tâm lý – Tâm thần để được tư vấn và chẩn đoán chính xác. Giấc ngủ là một phần quan trọng trong quá trình bảo vệ sức khỏe tinh thần và thể chất.

Hãy luôn chú trọng đến giấc ngủ của bạn và tìm kiếm những giải pháp thích hợp để cải thiện chất lượng giấc ngủ của mình nhé.