Nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) là một trong những tình trạng phổ biến ở phụ nữ, có thể gây đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Bệnh lý này không chỉ thường gặp mà còn dễ dàng tái phát, làm cho chị em cần trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đề cập đến nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ giới, giúp bạn bảo vệ sức khỏe của mình một cách tốt nhất.

Nhiễm trùng đường tiết niệu là gì? Tại sao phụ nữ dễ bị nhiễm trùng hơn nam giới?

Nhiễm trùng đường tiết niệu là tình trạng mà vi khuẩn xâm nhập và gây viêm nhiễm trong các cơ quan đường tiết niệu, bao gồm thận, bàng quang, niệu đạo và niệu quản. Trong đó, E. coli là loại vi khuẩn phổ biến nhất gây ra nhiễm trùng này. Phụ nữ có nguy cơ mắc UTI cao hơn nam giới, chủ yếu do cấu trúc giải phẫu. Đường niệu đạo của nữ ngắn hơn, giúp vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào bàng quang từ vùng âm đạo.

nhiễm trùng đường tiết niệu

Dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ và những yếu tố tăng nguy cơ nhiễm bệnh

Dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ

Nếu bạn bị nhiễm trùng đường tiết niệu, có thể xuất hiện một số triệu chứng sau:

• Đau rát khi đi tiểu
• Đi tiểu đêm thường xuyên
• Cảm giác muốn đi tiểu liên tục nhưng lượng nước tiểu rất ít
• Cảm thấy áp lực và đau tức vùng bụng dưới
• Nước tiểu có mùi hôi, đục màu
• Có máu trong nước tiểu, triệu chứng này thường gặp ở phụ nữ trưởng thành
• Cảm thấy mệt mỏi, cơ thể yếu ớt, run rẩy… Những triệu chứng này phổ biến ở phụ nữ lớn tuổi
• Sốt cao, ớn lạnh, đau dữ dội vùng bụng dưới. Những triệu chứng này cảnh báo nhiễm trùng đường tiết niệu đang trở nặng, có thể nhiễm trùng đã lan tới thận.

Những yếu tố, điều kiện làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ

Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể xảy ra với bất kỳ chị em nào, đặc biệt là trong những điều kiện sau đây:

• Bạn đang sinh hoạt tình dục: Nếu “đối tác” bị nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bạn sẽ dễ dàng bị nhiễm trùng sau khi quan hệ tình dục. Hoạt động tình dục thường tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn từ âm đạo xâm nhập vào niệu đạo và gây viêm nhiễm.
• Sử dụng màng ngăn tránh thai hoặc thuốc diệt tinh trùng: Màng ngăn hoặc thuốc diệt tinh trùng có thể tiêu diệt những vi khuẩn tốt trong môi trường âm đạo, từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh phát triển và gây nhiễm trùng đường tiết niệu.
• Bạn đang mang thai: Hormone thai kỳ có thể thay đổi hệ vi sinh trong đường tiết niệu làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng. Bên cạnh đó, phụ nữ mang thai thường khó làm rỗng bàng quang hoàn toàn khi đi tiểu do áp lực từ thai nhi. Nếu lượng nước tiểu còn sót trong bàng quang có vi khuẩn thì sẽ rất dễ gây ra nhiễm trùng.
• Phụ nữ đã qua thời kỳ mãn kinh: Sau khi mãn kinh, nồng độ hormone estrogen suy giảm khiến các mô âm đạo trở nên mỏng và khô hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng phát triển và gây nhiễm trùng đường tiết niệu.
• Phụ nữ mắc bệnh tiểu đường: Bệnh lý này có thể làm giảm hệ miễn dịch gây ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ của cơ thể, tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu.
• Một số tình trạng khác như bạn uống không đủ nước, vệ sinh vùng kín sai cách hoặc đang dùng thuốc thông tiểu do không thể tự đi tiểu… đều có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiễm trùng.

Nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ được chẩn đoán và điều trị như thế nào?

Để biết bạn có bị nhiễm trùng đường tiết niệu hay không, bác sĩ sẽ làm xét nghiệm một mẫu nước tiểu sạch của bạn. Qua đó, bác sĩ có thể xác định được có vi khuẩn trong nước tiểu của bạn hay không và quá trình này sẽ mất vài ngày để có kết quả. Nếu bạn đã từng bị nhiễm trùng đường tiết niệu trước đó, bác sĩ có thể yêu cầu làm thêm các xét nghiệm khác như chụp X-quang đường tiết niệu hoặc nội soi bàng quang để phát hiện thêm những vấn đề khác nếu có.

Phương pháp chẩn đoán nhiễm trùng đường tiết niệu

Để biết liệu bạn có bị nhiễm trùng đường tiết niệu hay không, bác sĩ sẽ làm xét nghiệm một mẫu nước tiểu sạch của bạn. Bằng cách này, bác sĩ có thể xác định được có vi khuẩn trong nước tiểu của bạn hay không và quá trình này sẽ mất vài ngày để có kết quả. Nếu bạn đã từng bị nhiễm trùng đường tiết niệu trước đó, bác sĩ có thể yêu cầu làm thêm các xét nghiệm khác như chụp X-quang đường tiết niệu hoặc nội soi bàng quang để phát hiện thêm những vấn đề khác nếu có.

Phương pháp điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ

Nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh do bác sĩ kê đơn. Bạn cần đảm bảo uống đúng liều lượng và thời gian, dùng hết thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ để hạn chế tình trạng tái phát. Đối với trường hợp bị nhiễm trùng tái phát nhiều lần, bác sĩ có thể chỉ định bạn dùng thuốc kháng sinh mỗi ngày với liều lượng thấp hơn để ngăn ngừa nhiễm trùng.

Cách phòng ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ

Nhiễm trùng đường tiết niệu ở phụ nữ rất dễ tái phát nhưng có một số lời khuyên sau đây có thể giúp bạn ngăn ngừa bệnh:

Những điều bạn nên làm:

• Giữ cho vùng kín sạch sẽ và khô ráo
• Uống nhiều nước mỗi ngày để thường xuyên đi tiểu
• Rửa sạch vùng da xung quanh âm đạo bằng nước trước và sau khi quan hệ tình dục
• Đi tiểu càng sớm càng tốt sau khi quan hệ tình dục
• Thay băng vệ sinh thường xuyên khi có kinh hoặc phát hiện bẩn thì bạn cũng nên thay ngay lập tức
• Sau khi đi tiểu hoặc đại tiện, bạn nên lau hoặc rửa từ trước ra sau để tránh mang vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào âm đạo.

Những điều bạn không nên làm:

• Không sử dụng xà phòng để vệ sinh cho vùng kín
• Không nhịn tiểu nếu cảm thấy muốn đi tiểu
• Không ngồi trong bồn cầu quá lâu vì có thể làm rỗng bàng quang hoàn toàn
• Không mặc đồ lót bằng sợi tổng hợp, đồ lót làm từ chất liệu có hại cho da
• Hạn chế đồ uống có cồn như rượu bia vì có thể gây kích thích bàng quang
• Không ăn uống thực phẩm nhiều đường để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn.

Có thể thấy, nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ rất phổ biến và khi đã mắc bệnh thì rất dễ tái phát. Do đó, chị em không nên chủ quan với tình trạng này mà cần sớm áp dụng các giải pháp phòng ngừa. Đồng thời, nếu có các dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng đường tiết niệu, bạn không nên chần chừ trong việc đi khám để tránh các biến chứng nghiêm trọng hơn.