Gạo lứt tím than không chỉ là một loại thực phẩm độc đáo mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Với màu tím đặc trưng, gạo lứt tím than trở thành một sự lựa chọn hấp dẫn và bổ dưỡng cho bữa ăn hàng ngày. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá 11 tác dụng của gạo lứt tím than và cách chế biến nó để giữ nguyên giá trị dinh dưỡng, giúp bạn tận dụng tối đa lợi ích từ loại gạo này.
Gạo lứt tím than là gì? Giá trị dinh dưỡng
Gạo lứt tím than, hay còn gọi là gạo đen, là loại gạo được lai tạo từ gạo nếp đen và gạo đặc sản vùng Sóc Trăng, có xuất xứ từ Nhật Bản. Loại gạo này có lớp vỏ ngoài màu tím than chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh mẽ như Anthocyanin, có tác dụng phòng chống ung thư hiệu quả.
Ngoài ra, gạo lứt tím than cũng chứa nhiều chất xơ, protein, vitamin và khoáng chất như vitamin B1, B5, B6, magie, sắt, kẽm, canxi,… Đây đều là những chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, không gây béo phì, phù hợp với những người bị bệnh tiêu đường. Cụ thể, trong 100g gạo lứt tím than chứa:
- 216 Calories
- 44g Carbohydrate
- 5g Protein
- 1,8g chất béo
- Các vitamin nhóm B như B1, B5, B6, magie, kẽm, sắt,…
Gạo lứt tím than có hương vị độc đáo và thường được sử dụng để tạo sự đa dạng màu sắc trong các món ăn.
Gạo lứt tím than là gì và có giá trị dinh dưỡng như thế nào?
Tác dụng của gạo lứt tím than
Với hàm lượng Anthocyanin và các chất dinh dưỡng, gạo lứt tím than mang lại nhiều tác dụng tích cực cho sức khỏe. Dưới đây là một số lợi ích nổi bật mà bạn không nên bỏ qua:
Hỗ trợ giảm cân nhờ lượng chất xơ cao
Gạo lứt tím than có lượng chất xơ cao gấp đôi so với các loại gạo lứt khác, giúp tăng cường hiệu quả trong quá trình giảm cân. Đặc biệt, đối với những người đang thực hiện chế độ giảm cân thì gạo lứt tím than là một sự lựa chọn không thể bỏ qua.
Các nghiên cứu từ chuyên gia dinh dưỡng cho thấy, tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu chất xơ có thể kiểm soát được cân nặng hiệu quả. Chất xơ trong gạo lứt tím than không chỉ giúp duy trì cảm giác no lâu mà còn làm giảm lượng calo tiêu thụ từ việc ăn uống.
Có thể bạn muốn biết:
Gạo lứt tím than hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ cao
Cải thiện tình trạng táo bón
Với hàm lượng chất xơ cao, gạo lứt tím than có tác dụng kích thích sự phát triển có lợi trong đường ruột, giúp loại bỏ độc tố tích tụ và cải thiện sức khỏe của hệ tiêu hóa. Việc duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng táo bón, nhuận tràng, lợi tiểu.
Gạo lứt tím than giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng táo bón
Kiểm soát đường huyết
Gạo lứt tím than chứa nhiều chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan, giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường từ thực phẩm, tăng sự giữ nước trong ruột và giảm sự tăng đột biến của đường huyết sau khi ăn. Điều này rất có lợi cho những người mắc bệnh tiểu đường hoặc có nguy cơ mắc bệnh.
Gạo lứt tím than giúp kiểm soát đường huyết
Tốt cho sức khỏe tim mạch
Người cao tuổi thường có nguy cơ tăng huyết áp cao hơn do chế độ ăn uống, lối sống không điều độ. Ngoài ra, việc thường xuyên ăn các thực phẩm chứa nhiều gia vị và chất béo cũng có thể làm tăng hàm lượng Cholesterol xấu, tạo điều kiện cho sự tích tụ mảng bám trong mạch máu, khiến lưu thông máu kém hơn.
Điều này có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim và phình động mạch. Vì vậy, ăn gạo lứt tím hàng ngày có thể giúp ổn định huyết áp và điều chỉnh huyết áp, đồng thời hỗ trợ sức khỏe tim mạch của người cao tuổi.
Gạo lứt tím than tốt cho sức khỏe tim mạch
Tăng cường sức đề kháng
Trong gạo lứt tím than chứa đến 0,4% thành phần chất Anthocyanin – một chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Chất này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do quá trình oxy hóa và giúp củng cố sức đề kháng của cơ thể.
Gạo lứt tím than giúp tăng sức đề kháng
Ngăn ngừa ung thư
Gạo lứt tím than chứa nhiều thành phần có tác dụng hỗ trợ kìm hãm các tế bào ung thư phát triển, đặc biệt là Selen – một loại chất đã được chứng minh là có tác dụng phòng chống ung thư ruột kết vô cùng hiệu quả. Ngoài ra, với hàm lượng sắt cao gấp 5 lần so với gạo thường, cùng với Anthocyanin cũng góp phần vào việc phòng chống ung thư hiệu quả.
Gạo lứt tím than giúp ngăn ngừa ung thư
Bổ sung lượng protein dồi dào
Gạo lứt tím là một nguồn cung cấp Protein dồi dào, không chỉ giúp làm giảm tình trạng teo cơ bắp mà còn hỗ trợ quá trình xây dựng và tái tạo các mô cơ. Ngoài ra, Protein có trong gạo lứt tím than cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích sự tăng trưởng của tế bào và duy trì sức khỏe của xương.
Gạo lứt tím than giúp bổ sung lượng Protein dồi dào
Giảm các triệu chứng của bệnh hen suyễn
Gạo lứt tím than giàu hàm lượng magie, có tác dụng làm giảm các triệu chứng của bệnh hen suyễn. Ngoài ra, Selen trong gạo lứt tím than cũng mang lại nhiều lợi ích tích cực cho người bị bệnh hen suyễn.
Gạo lứt tím than giúp giảm các triệu chứng hen suyễn
Giảm nguy cơ suy thận
Với hàm lượng chất xơ cao, gạo lứt tím than cũng góp phần quan trọng vào việc làm giảm nguy cơ mắc suy thận. Chất xơ có thể làm giảm áp lực lên thận, đồng thời giúp duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể, giúp hòa tan và đào thải các chất độc hại ra khỏi cơ thể tốt hơn.
Gạo lứt giúp giảm các nguy cơ gây suy thận
Tốt cho xương
Gạo lứt tím than là một loại thực phẩm giàu magie và canxi, giúp duy trì sức khỏe cho xương. Chỉ cần một chén gạo lứt tím than là đã cung cấp được tới 21% lượng magie cần thiết mỗi ngày. Đồng thời, magie cũng hỗ trợ cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, từ đó tăng cường sức khỏe cho xương, hạn chế tình trạng loãng xương hay viêm xương khớp.
Gạo lứt tím than giúp tốt cho xương khớp
Tốt cho hệ thần kinh
Gạo lứt tím than chứa các vitamin nhóm B, mangan, GABA và Axit Folic, giữ vai trò quan trọng trong chức năng của hệ thần kinh, cải thiện sự hoạt động của não và thần kinh. Ngoài ra, chất Anthocyanin có trong gạo lứt tím than cũng giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương bởi các gốc tự do, ảnh hưởng tích cực đến sức khỏe của hệ thần kinh.
Gạo lứt tím than tốt cho hệ thần kinh
Cách nấu gạo lứt tím than để giữ nguyên giá trị dinh dưỡng
Gạo lứt tím than nếu không biết nấu đúng cách sẽ khiến hạt cơm khá khô cứng và ăn không ngon miệng. Vì vậy, để nấu được cơm gạo lứt tím than vừa ngon, dẻo thơm thì các bạn cần thực hiện theo cách sau:
Nấu bằng nồi cơm điện
Nấu cơm gạo lứt tím than bằng nồi cơm điện là một cách cực kỳ đơn giản, tương tự như việc nấu cơm bình thường. Cách nấu bằng nồi cơm điện như sau:
- Vo sạch gạo để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất bám trên hạt gạo. Tuy nhiên không nên vo kĩ quá để tránh làm mất hết chất dinh dưỡng từ lớp cám bên ngoài.
- Cho gạo vào nồi cơm điện rồi đong nước nấu cơm theo tỷ lệ 1 phần gạo và 2 phần nước.
- Cắm điện và bật nút nấu. Đợi đến khi nồi chuyển sang chế độ Warm thì ủ thêm trong nồi khoảng 15 phút nữa để cho hạt cơm chín và ngấm đều.
- Sau khi cơm chín, hạt gạo sẽ dẻo đều, thơm ngon thì bạn có thể thưởng thức và ăn kèm với bất kỳ món mặn nào mà bạn yêu thích.
Nấu cơm gạo lứt tím than bằng nồi cơm điện
Nấu bằng nồi áp suất
Nấu cơm gạo lứt tím than bằng nồi áp suất cũng tương tự như với nồi cơm điện nhưng sẽ mất ít thời gian hơn. Cách làm như sau:
- Ngâm gạo trước với nước để giúp hạt gạo được mềm dẻo hơn. Nếu ngâm nước lạnh thì khoảng 30 phút, nước ấm thì khoảng 15 phút.
- Sau khi ngâm xong thì vo sạch qua để loại bỏ bụi bẩn bám trên gạo. Lúc này cũng không nên vo kĩ quá để tránh làm mất hết chất dinh dưỡng của lớp cám bên ngoài hạt gạo.
- Cho gạo và nước vào nồi áp suất, đậy nắp và hẹn thời gian nấu tùy chỉnh. Nếu bạn nấu 120g gạo lứt tím than thì sẽ nấu trong khoảng 15 phút, thời gian giảm hẳn sau khi nấu xong khoảng 5 phút. Còn nếu bạn nấu từ 300 – 500g gạo thì sẽ nấu trong khoảng 22 – 30 phút, thời gian giảm hẳn sau khi nấu khoảng 10 phút.
- Sau khi cơm chín và nồi đã giảm hết hơi thì có thể lấy cơm ra và bắt đầu thưởng thức.
Nấu cơm gạo lứt tím than bằng nồi áp suất
So sánh gạo lứt tím than với các loại gạo khác
So sánh giữa gạo lứt tím và các loại gạo khác dựa trên một số yếu tố quan trọng như lượng calo, chất xơ, dinh dưỡng và chất chống oxy hóa. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết:
Yếu tố | Gạo lứt tím than | Gạo lứt |
---|---|---|
Giống nhau | – Cả 2 loại đều là ngũ cốc nguyên hạt, chứa nhiều chất xơ, đặc biệt là trong cám và mầm gạo. – Cả gạo tím than và gạo lứt đều chứa một lượng nhựa Asen, một loại độc tố từ đất trồng có thể gây hại cho sức khỏe. – Đều chứa các chất dinh dưỡng cần thiết để bổ sung cho cơ thể hàng ngày. – Đều là sự lựa chọn tốt cho người tiêu đường. | |
Khác nhau | – Lượng calo: Trong 100g gạo lứt tím than có khoảng 200 calo. – Dinh dưỡng: Có hàm lượng sắt và chất chống oxy hóa cao hơn gạo lứt thông thường. – Chất chống oxy hóa: Có chứa Anthocyanin – một chất chống oxy hóa mạnh mẽ. – Giá cả: Dao động từ 35.000 – 45.000 đồng/kg. | – Lượng calo: Trong 100g gạo lứt có khoảng 82 calo. – Dinh dưỡng: Chứa nhiều chất xơ và dinh dưỡng hơn so với gạo trắng, nhưng ít hơn so với gạo lứt tím than. – Chất chống oxy hóa: Có hàm lượng thấp hơn so với gạo lứt tím than. – Giá cả: Dao động từ 30.000 – 35.000 đồng/kg (với gạo lứt thông thường), 50.000 – 50.000 đồng/kg (với gạo lứt hữu cơ). |
Cách lựa chọn gạo lứt tím than chất lượng tốt
Gạo lứt tím than chất lượng bao giờ cũng tốt hơn và cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể. Để lựa chọn gạo lứt tím than chất lượng tốt, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
- Kiểm tra màu sắc: Gạo lứt tím than nên có màu tím đậm và đều. Hạn chế chọn những gạo có màu sắc không đều hoặc có vết móc.
- Xem bao bì: Nếu bạn mua gạo lứt tím than đóng gói, hãy kiểm tra bao bì. Bao bì nên được đóng kín mít, không bị rách hoặc hở để đảm bảo sự an toàn và tươi ngon của gạo.
- Có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng: Kiểm tra thông tin về xuất xứ của gạo. Gạo lứt tím than chất lượng thường xuất phát từ những nơi nổi tiếng về sản xuất gạo, nơi có quy trình sản xuất và chất lượng quản lý tốt.
- Kiểm tra hạt gạo: Hạt gạo nên tròn và đều đặn. Tránh chọn gạo có hạt bị nát hoặc có mùi mốc.
Nên chọn gạo lứt tím than có hạt tròn và đẫy đà
- Chọn gạo nguyên hạt: Gạo lứt tím than nguyên hạt giữ lại cả lớp cám và mầm, chứa nhiều dưỡng chất hơn so với gạo trắng. Chọn gạo nguyên hạt để tận dụng được đầy đủ lợi ích dinh dưỡng.
- Nếu có thể thì hãy chọn gạo hữu cơ: Có bạn có điều kiện thì nên ưu tiên lựa chọn gạo lứt tím than hữu cơ. Gạo hữu cơ thường được trồng mà không sử dụng hóa chất và phân bón hóa học.
- Kiểm tra chứng nhận: Chọn gạo lứt tím than có được chứng nhận hữu cơ hoặc chứng nhận an toàn thực phẩm.
Gạo lứt tím than nên đạt chuẩn và được chứng nhận an toàn thực phẩm
Hướng dẫn cách bảo quản gạo lứt tím than
Bảo quản gạo lứt tím than đúng cách rất quan trọng để đảm bảo bạn có thể sử dụng gạo một cách an toàn và mang lại lợi ích cho sức khỏe. Dưới đây là hướng dẫn cách bảo quản gạo lứt tím than mà bạn nên biết:
- Lưu trữ ở nơi khô ráo và thoáng mát: Gạo lứt tím than nên được bảo quản ở nơi khô ráo và thoáng mát. Tránh đặt gạo gần các vị trí ẩm thấp như lò nước hay tủ lạnh để ngăn chặn sự phát triển của mốc và mối.
- Tránh ánh nắng trực tiếp: Gạo lứt tím than nên được bảo quản ở nơi không có ánh nắng trực tiếp chiếu vào. Ánh nắng mặt trời có thể làm tăng độ ẩm và ảnh hưởng đến chất lượng của gạo.
- Đậy kín bao bì: Đảm bảo đậy kín bao bì của gạo lứt tím than sau mỗi lần sử dụng. Nếu bạn mua gạo đóng gói, hãy giữ bao bì nguyên vẹn để bảo vệ gạo khỏi sự xâm nhập của ẩm ướt và côn trùng.
Bảo quản gạo lứt tím than ở nơi khô ráo thoáng mát
- Kiểm tra thường xuyên: Thường xuyên kiểm tra tình trạng của gạo và loại bỏ các hạt gạo bị hư hỏng, nát hoặc có dấu hiệu ẩm mốc. Việc này giúp đảm bảo chất lượng của gạo khi bạn sử dụng.
Gạo lứt tím than là một loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, mang lại nhiều tác dụng và lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Hy vọng rằng, qua bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác dụng của gạo lứt tím than và biết cách lựa chọn được gạo lứt tím than có chất lượng tốt. Hãy truy cập vào myphamlinhnham.vn để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích về chăm sóc sức khỏe cũng như sắc đẹp từ chuyên gia nhé!