Khô miệng, mất ngủ kèm theo nỗi mệt mỏi, hôi miệng… là những dấu hiệu cảnh báo tình trạng nóng gan. Rất nhiều người đã và đang mắc phải các triệu chứng này nhưng lại lơ là vì nghĩ chúng không đáng lo ngại. Điều này càng khiến cho chức năng gan ngày một suy yếu, biến chứng các bệnh lý về gan, mất và kéo theo nhiều hệ lụy sức khỏe khác.
Khô miệng, mất ngủKhô miệng, mất ngủ là một trong những dấu hiệu sớm cảnh báo chức năng gan suy yếu.
Tại sao nóng gan lại gây khô miệng, mất ngủ?
Khô miệng, mất ngủ là những triệu chứng xuất hiện thường xuyên trong đời sống con người và do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Một trong số đó là do chứng nóng gan làm chức năng gan suy giảm gây ra hàng loạt các vấn đề về sức khỏe. Theo đó, gan là bộ phận đóng vai trò quan trọng, bởi chức năng lọc máu, đào thải độc tố, ngăn chặn sự tác động xâm nhập của chất độc… giúp duy trì sự sống và sự khỏe mạnh cho cơ thể.
Tuy nhiên, khi gan nóng sẽ làm ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của các tạng phủ, sự suy yếu này khiến gan không thể hoàn thành tốt các chức năng. Đặc biệt là chức năng đào thải, khiến độc tố tích tụ trong cơ thể và phát sinh thành bệnh cùng nhiều triệu chứng khác nhau, trong đó thường gặp nhất là khô miệng, mất ngủ.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng lý giải rằng, tình trạng khô miệng, mất ngủ do gan nóng xuất phát từ hormone melatonin. Ở trạng thái sức khỏe bình thường, melatonin được sản sinh ra với nhiệm vụ làm thư giãn cơ thể, gây ra cơn buồn ngủ và giúp bạn có giấc ngủ đẹp. Nhưng khi gan nóng, quá trình sản sinh hormone này bị rối loạn, không được sản sinh Hoặc sản sinh ít vào ban đêm, tăng sinh vào ban ngày. Tình trạng này khiến người bệnh luôn trong trạng thái mất ngủ ban đêm, buồn ngủ ban ngày.
Khô miệng, mất ngủThói quen ăn nhiều đồ cay nóng, nhiều đường, chất béo cùng với sinh hoạt không điều độ khiến gan nóng gây khô miệng, mất ngủ.
Một số nguyên nhân gây ra chứng nóng gan gây khô miệng, mất ngủ như:
- Người có chế độ ăn uống không lành mạnh, sử dụng quá mức các loại thực phẩm cay nóng, nhiều đường, nhiều chất béo, đạm… Nguồn năng lượng lớn trong nhóm thực phẩm này bị đốt cháy thức đẩy quá trình chuyển hóa cơ bản và sinh nhiệt trong cơ thể;
- Những người thường xuyên làm việc trong điều kiện thời tiết nóng khác nghiệt, môi trường ô nhiễm;
- Nghiện rượu bia, hút thuốc lá và các chất kích thích khác… khiến gan phải tăng năng suất làm việc để lọc thải các độc tố và khiến gan dần suy yếu;
- Có chế độ sinh hoạt không lành mạnh như thức khuya thường xuyên, thiếu ngủ, làm việc quá sức, lao lực quá độ…
Ngoài khô miệng, mất ngủ, chứng nóng gan còn gây ra rất nhiều triệu chứng khác như:
- Thay đổi sắc tố da gây vàng da, móng tay, móng chân, mặt;
- Trên bề mặt da xuất hiện nhiều mẩn đỏ gây ngứa ngáy khó chịu;
- Nóng gan dẫn đến thận yếu khiến người bệnh tiểu nhiều vào đêm;
- Gan nhiễm khuẩn gây rối loạn tiêu hóa với các triệu chứng như khó tiêu, chướng bụng, táo bón.
Biến chứng sức khỏe từ khô miệng, mất ngủ do nóng gan
Khô miệng, mất ngủ không quá ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh vì bản chất của nó chỉ là một trong những triệu chứng do gan nóng. Khi đối mặt với tất cả những triệu chứng xuất hiện tại cùng thời điểm khiến người bệnh mệt mỏi, không ăn không ngủ được, hoa mắt chóng mặt thường xuyên, gây các bệnh lý răng miệng do khô miệng kéo dài, tinh thần sa sút, thiếu tập trung ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng công việc, dễ gặp tai nạn lao động hoặc tai nạn giao thông…
Chữa dứt điểm ở đó, các chuyên gia cho biết chứng gan nóng thậm chí kéo dài không điều trị có thể gây ra nhiều biến chứng khác như:
Khô miệng, mất ngủNóng gan, yếu gan không chỉ gây khô miệng, mất ngủ mà còn là dấu hiệu cảnh báo các biến chứng nghiêm trọng khác.
- Yếu sinh lý: Biến chứng yếu sinh lý thường xuất hiện ở nam giới và gây ra hàng loạt các vấn đề sinh lý như xuất tinh sớm, rối loạn cương dương, suy giảm ham muốn tình dục, di tinh, mộng tinh…
- Hội chứng gan thận: Hội chứng này có tên khoa học là Hepatorenal Syndrome – HRS. Đây là hiện tượng suy giảm chức năng thận xuất hiện ở những người mắc bệnh gan mạn tính, suy gan cấp diễn. Nếu không được can thiệp điều trị sớm sẽ phát sinh thêm nhiều biến chứng nguy hiểm khác, thậm chí để lại tình trạng mãn.
- Ung thư gan, thận: Ung thư được xem là biến chứng bệnh lý nghiêm trọng nhất do chứng nóng gan gây ra khi không được điều trị kịp thời.
- Các bệnh lý tim mạch: Người bị nóng gan, thường xuyên khô miệng, mất ngủ triền miên rất dễ bị tăng huyết áp đột ngột. Đây là một trong những nguyên nhân gây ra chứng đột quỵ nguy hiểm.
Phương pháp xử lý điều trị khô miệng, mất ngủ do nóng gan
Sau chẩn đoán, tùy theo từng trường hợp bệnh cụ thể, nguyên nhân gây ra và mức độ nóng gan, khô miệng, mất ngủ mà bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh phương án điều trị phù hợp. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:
1. Điều trị bằng thuốc Tây
Dùng thuốc Tây để cải thiện tình trạng khô miệng, mất ngủ là giải pháp được nhiều người ưa chuộng áp dụng. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng phương pháp này hoàn toàn không khả thi, đặc biệt là khi các triệu chứng này xuất phát từ chứng nóng gan.
Mặc dù các loại thuốc này đem lại tác dụng nhanh chóng trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ, khô miệng hoặc nhiều triệu chứng khác. Tuy nhiên, đây lại chính là nguyên nhân khiến chức năng gan ngày càng suy yếu. Vì nóng gan vẫn đang khiến cho gan hoạt động kém hơn so với lúc đầu. Việc đào thải độc tố từ các loại đồ ăn thức uống nạp vào cơ thể hàng ngày cũng thêm các hoạt chất thuốc sẽ khiến gan làm việc nhiều hơn.
Khô miệng, mất ngủTrị khô miệng, mất ngủ bằng thuốc Tây là phương án không khả thi vì càng khiến gan suy yếu hơn do tăng năng suất lọc thải.
2. Điều trị theo Đông y
Bên cạnh điều trị triệu chứng khô miệng, mất ngủ do gan yếu, nóng gan theo Tây y, áp dụng các bài thuốc chữa trị theo Đông y cũng được nhiều người bệnh tìm kiếm. Đông y ghi nhận chứng gan nóng được sinh ra do độc khí của thấp nhiệt lưu lại không tiêu tan. Từ đó gây ra tình trạng khô miệng, mất ngủ, gan ngày càng to, hư tồn, ăn uống kém, ảnh hưởng đến can gây vàng da, nước tiểu sậm màu…
Ưu điểm của phương pháp này chính là đem lại hiệu quả chữa bệnh cao và đặc biệt an toàn với cơ thể người dùng. Vì các bài thuốc Đông y chữa khô miệng, mất ngủ do nóng gan đều là những vị thuốc, dược liệu tự nhiên an toàn, không gây tác dụng phụ như khi dùng thuốc Tây.
Khô miệng, mất ngủChữa khô miệng, mất ngủ do nóng gan bằng các bài thuốc Đông y là phương pháp hiệu quả và an toàn cho sức khỏe người dùng.
Các bài thuốc Đông y trị khô miệng, mất ngủ do nóng gan được phân loại dựa theo cơ chế điều trị:
- Bài thuốc Thập vịnh bài độc thang: Bài thuốc có khả năng giải độc mát gan, bài trừ độc tố từ đó cải thiện các triệu chứng bệnh hiệu quả. Chuẩn bị các vị thuốc gồm: xuyên khung, phục linh, độc hoạt, phòng phong và cát cánh mỗi vị 10g, sai hồ, kinh giới và liên kiều mỗi vị 12g, sinh khương và cam thảo mỗi vị 4g. Sắc mỗi ngày 1 thang, uống 3 lần/ngày.
- Bài thuốc giải can nhiệt tỳ thấp: Bài thuốc này dùng cho những người bị khô miệng, mất ngủ do gan nóng, biến chứng viêm gan gây vàng da kéo dài. Bài thuốc này có khả năng thải độc, thanh nhiệt lợi thấp. Chuẩn bị các vị thuốc sau đây: chi tử, đinh lăng, biển đậu, sa tiểu nật, ngũ gia bì, hoài sơn và rau cần tranh mỗi vị 12g, ngưu tất và vuốt kim mỗi vị 8g, 20g nhãn nhục. Sắc mỗi ngày 1 thang, chia làm 3 phần uống hết trong ngày.
- Bài thuốc giải tán can âm hàn: Những người thường xuyên khô miệng, mất ngủ, vàng đầu, hồi hộp, táo bón, nước tiểu vàng do gan hàn cần áp dụng bài thuốc tư âm dưỡng can. Chuẩn bị các vị thuốc sau: mạch môn, kỳ tử, hạt sen, sa sâm và thực địa mọi loại 12g, huyết dụ, y đức và hoài sơn mỗi vị 16g, thiên môn và tang thầm mỗi vị 8g. Mỗi ngày dùng 1 thang sắc uống.
3. Các biện pháp chăm sóc tại nhà
Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc theo chỉ định của chuyên gia, người thường xuyên bị khô miệng, mất ngủ do nóng gan cần chủ động thực hiện các biện pháp chăm sóc tại nhà như:
Chế độ ăn uống lành mạnh
Một chế độ dinh dưỡng phù hợp chính là yếu tố quan trọng giúp bạn có một sức khỏe tốt, duy trì chức năng gan và cải thiện triệu chứng khô miệng, mất ngủ hàng đêm. Để làm được điều này, bạn cần lưu ý các vấn đề sau:
Khô miệng, mất ngủNgười bị khô miệng, mất ngủ do nóng gan nên bổ sung nhiều rau xanh, củ quả, trái cây giàu vitamin khoáng chất.
- Các chuyên gia khuyên người bị nóng gan gây khô miệng, mất ngủ nên áp dụng chế độ ăn tại Trung Hải. Chế độ ăn này ưu tiên sử dụng các loại thực phẩm giàu chất béo và đạm lành mạnh như bơ, cá, quả óc chó, dầu ô liu…
- Trong mỗi bữa ăn hàng ngày không nên bỏ qua nhóm thực phẩm giàu vitamin A, C, E, K và một số khoáng chất thiết yếu từ rau xanh, củ quả, trái cây tốt cho sức khỏe gan, thận, cải thiện chất lượng giấc ngủ ban đêm;
- Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm chứa hàm lượng acid hữu cơ cao như trái cây có múi (cam, quýt, bưởi…), dưa hấu, dưa gang, dưa lưới…;
- Tăng cường các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa. Chất này có khả năng hỗ trợ giải độc gan, giảm nguy cơ viêm nhiễm. Trong đó, việt quất, cà tím, nho đen, lựu, khổ qua… là những nguồn cung cấp chống oxy hóa tốt;
- Bổ sung đủ lượng nước mà cơ thể cần. Đủ nước sẽ giúp các cơ quan trong cơ thể hoạt động hiệu quả nhất với chức năng của nó. Trong đó có chức năng gan, nước sẽ giúp thanh lọc và đào thải các chất độc hại ra khỏi cơ thể.
Hạn chế hoặc không nên sử dụng
- Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm nhiều chất béo, dầu mỡ, nhiều gia vị, nhiều đường, thực phẩm đóng hộp, chế biến sẵn…;
- Nên sử dụng nhóm thực phẩm giàu năng lượng, thay vào đó là các món ăn thanh đạm, chế biến đơn giản, dễ tiêu hóa và có tính mát như rau má, mướp đắng, bí đỏ, rau diếp cá, ngó sen…
- Nói không với tất cả các loại chất kích thích, đồ ăn thức uống chứa cồn như rượu bia, cà phê, thuốc lá…;
Chế độ sinh hoạt khoa học
Để có một sức khỏe tốt, đảm bảo chức năng gan hoạt động tốt, không còn khô miệng, mất ngủ mỗi đêm thì bạn cần phải:
- Cân đối thời gian làm việc và nghỉ ngơi, tránh làm việc quá sức, đặc biệt là những công việc tay chân đụng nhiều sức, lao lực quá độ là rất có hại cho gan, thận;
- Ngủ sớm, tránh thức khuya để các cơ quan bộ phận trong cơ thể, bao gồm cả gan hoạt động có thời gian phục hồi và tiếp tục duy trì chức năng một cách hiệu quả.
- Giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ để giảm nguy cơ mắc các bệnh về răng, nước. Vì có một số tài liệu ghi nhận rằng viêm nhiễm răng nước có mối liên quan đến tình trạng nhiễm trùng trong cơ thể, trong đó có gan.
- Định kỳ kiểm tra sức khỏe tổng quát, nhất là thực hiện các xét nghiệm chức năng gan đối với những người chưa chích ngừa viêm gan.
Tập thể dục thường xuyên
Hầu hết những người có chức năng gan suy yếu thường kéo theo sự tụt dáng thể trạng. Và để khắc phục tình trạng này, bạn cần tăng cường tập luyện thể dục thể thao, rèn luyện thể chất. Đây là yếu tố rất quan trọng giúp hỗ trợ hiệu quả quá trình điều trị bệnh.
Khô miệng, mất ngủTập thể dục đều đặn hàng ngày và vừa sức là giải pháp hiệu quả giúp tăng cường chức năng gan, khắc phục khô miệng, mất ngủ hàng đêm.
Khi vận động cơ thể sẽ được kích thích, tăng cường lưu thông máu và thức đẩy cơ thể đào thải độc tố ra ngoài. Nhờ đó giảm bớt gánh nặng cho gan, thận và điều trị khô miệng, mất ngủ hàng đêm. Để việc tập luyện thể dục thể thao cải thiện chức năng gan tốt nhất, bạn cần lưu ý:
- Tập luyện đều đặn mỗi ngày;
- Tập vừa sức, mỗi lần tập khoảng 30 phút là đủ hoặc 3 tiếng/tuần là đủ để cải thiện sức khỏe;
- Tránh tập những động tác dùng sức mạnh quá mức hay các động tác đối kháng kỹ thuật cao vì sẽ khiến cơ thể mất nhiều sức sau khi tập;
- Với những người thường xuyên khô miệng, mất ngủ do gan nóng chỉ cần tập những môn nhẹ nhàng như chạy bộ, yoga, bơi lội, đánh cầu lông…
Tận dụng thảo dược tự nhiên
Ngoài ra, để tăng cường thải độc, làm mát gan, giảm khô miệng và giúp ngủ ngon hơn, người bệnh có thể sử dụng các loại thảo dược tự nhiên như:
Khô miệng, mất ngủAtiso tốt cho chức năng gan, thanh lọc giải nhiệt, cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm khô miệng hiệu quả.
Lưu ý: Sử dụng các loại thảo dược trên chỉ mang tính hỗ trợ giúp cải thiện các triệu chứng liên quan do gan nóng, suy giảm chức năng gây ra. Tuy nhiên, khi áp dụng người bệnh cần tuân thủ liều lượng để đảm bảo hàm lượng hoạt chất. Đồng thời, nguồn gốc xuất xứ dược liệu cũng cần đảm bảo để tránh gây tác dụng phụ, mất thời gian và tốn kém chi phí.
Tình trạng khô miệng, mất ngủ do chứng nóng gan nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời hoàn toàn có thể điều trị phục hồi được. Do đó, ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường, bệnh nhân nên chủ động đến bệnh viện chuyên khoa để được thăm khám, chẩn đoán và tiếp nhận phác đồ điều trị phù hợp, sớm lấy lại sức khỏe ổn định, phòng ngừa các rủi ro nguy hiểm.
Có thể bạn quan tâm: Khi nào cần gặp bác sĩ khi thấy triệu chứng mất ngủ kéo dài?
Chữa ngủ ngày
Giảm cân
Không hút thuốc lá, uống bia rượu khi bị ngủ ngày
Nghệ chữa ngủ ngày
Các bước chữa ngủ ngày
Trào ngược dạ dàyTrào ngược dạ dày có thể làm tăng cảm giác khô miệng và đắng miệng khi ngủ dậy.
Hội chứng SjogrenHôi chứng Sjogren là một nguyên nhân gây ra khô miệng, làm giảm khả năng sản xuất nước bọt.
Vệ sinh răng miệng đúng cáchVệ sinh răng miệng thường xuyên giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh nha khoa.
Ăn nhiều rau xanhBổ sung thực phẩm có tính axit tự nhiên để kích thích tiết nước bọt, cải thiện tình trạng khô miệng.
Thiếu ngủ gây bệnh viêm khớp
Tác hại của bệnh thiếu ngủ
Biến chứng bệnh thiếu ngủ
Tập luyện để cải thiện sức khỏe
Thực phẩm và giấc ngủ
Thiền giúp thư giãn
Không gian ngủ thoải mái
Chườm mắt bằng túi trà lạnh
Dưa chuột trị thâm quầng mắt
Diazepam – thuốc chữa mất ngủ
Rotunda – thuốc chữa mất ngủ
Doxylamine – thuốc chữa mất ngủ
Haloperidol – thuốc chữa mất ngủ
Phenobarbital – thuốc chữa mất ngủ
Nikethamid – thuốc chữa mất ngủ
Stilux – thực phẩm chức năng giúp ngủ ngon